Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7) diễn ra tại Canada ngày 16/6 đã ra tuyên bố chung kêu gọi giảm căng thẳng tại Trung Đông trong bối cảnh xung đột giữa Israel và Iran tiếp tục leo thang.

Tuyên bố nêu rõ: “Chúng tôi nhấn mạnh tầm quan trọng của việc bảo vệ dân thường và kêu gọi giải pháp cho cuộc khủng hoảng nhằm giảm thù địch trên toàn khu vực, trong đó có việc tiến tới lệnh ngừng bắn tại Gaza.”

Các nhà lãnh đạo G7 - gồm Anh, Canada, Pháp, Đức, Italy, Nhật Bản và Mỹ - cũng nhất trí rằng Iran “không bao giờ được phép sở hữu vũ khí hạt nhân” đồng thời kêu gọi Tehran kiềm chế để tránh bùng phát chiến tranh khu vực.

Bên cạnh vấn đề Trung Đông, Hội nghị G7 cũng đề cập đến nhiều chủ đề kinh tế và địa chính trị khác, bao gồm quan hệ thương mại, tình hình Ukraine và vai trò của Nga.

Tổng thống Mỹ Donald Trump đã rút ngắn thời gian dự Hội nghị và rời khỏi khu nghỉ dưỡng Kananaskis sớm hơn một ngày so với kế hoạch ban đầu. Trước đó, ông đăng cảnh báo trên nền tảng Truth Social kêu gọi công dân Mỹ sơ tán khỏi Tehran ngay lập tức, động thái làm dấy lên lo ngại xung đột có thể tiếp tục leo thang và lan rộng ở Trung Đông.

Nhà lãnh đạo Mỹ từng cảnh báo sẽ không loại trừ hành động quân sự, nếu tình hình vượt tầm kiểm soát.

Hiện quân đội Mỹ vẫn trong trạng thái phòng thủ và chưa tham gia các hành động quân sự trực tiếp. Tuy nhiên, Mỹ đã điều tàu sân bay USS Nimitz từ Đông Nam Á di chuyển qua eo biển Malacca để hướng về Ấn Độ Dương.

Trong một phát biểu bên lề Hội nghị thượng đỉnh G7 về tình hình căng thẳng ở Trung Đông, Tổng thống Pháp Emmanuel Macron kêu gọi các bên tránh gây tổn hại cho dân thường và phản đối việc lật đổ chính quyền Iran bằng biện pháp quân sự từ bên ngoài.

Mục tiêu giải quyết các thách thức toàn cầu

Hội nghị thượng đỉnh G7 lần này có sự tham dự của 7 lãnh đạo quốc gia thành viên, trong đó có sự tham dự lần đầu của Thủ tướng nước chủ nhà Canada - Mark Carney, Thủ tướng Anh Keir Starmer, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Nhật Bản Ishiba Shigeru, Tổng thống Mỹ Donald Trump.

Ngoài ra, nước chủ nhà Canada còn mời lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU), Ấn Độ, Hàn Quốc, Australia, Brazil, Mexico, Nam Phi, Ukraine… tham dự hội nghị.

Hội nghị năm nay diễn ra trong bối cảnh thế giới đang đối mặt nhiều thách thức như xung đột tại Ukraine, Trung Đông chưa kết thúc, chủ nghĩa bảo hộ gia tăng và nhiều khác biệt trong ưu tiên của các thành viên… đang thử thách sự gắn kết nội khối.

Có thể thấy rõ, từ khi Tổng thống Mỹ Donald Trump nhậm chức, ông đã đưa ra những ưu tiên trong chính sách bảo vệ nước Mỹ khiến các quốc gia phải chủ động thích ứng để giảm thiểu tác động, tận dụng cơ hội để tiếp tục tăng trưởng.

Những biện pháp thuế quan cũng khiến quan hệ giữa Mỹ với Canada, Đức và các nước EU khác căng thẳng. Ngoài ra, kinh tế toàn cầu cũng đang đối mặt những bất ổn như lạm phát, chiến tranh thương mại, nguy cơ đứt gãy chuỗi cung ứng.

Trong khi đó, tham vọng về khí hậu cũng đang đứng trước nguy cơ suy yếu ở một số quốc gia, ngay cả khi thiên tai, hạn hán gây tổn hại nghiêm trọng cho cộng đồng và nền kinh tế.

Chưa kể, cuộc khủng hoảng đa dạng sinh học cũng tác động xấu đến nông nghiệp, nghề cá và du lịch ở nhiều quốc gia, làm suy yếu an ninh lương thực và sinh kế của người dân.

Trong bối cảnh đó, các nhà phân tích cho rằng hội nghị thượng đỉnh G7 năm nay là cơ hội để tạo động lực cho G7, sau nửa thế kỷ hoạt động, chuyển mình để thích ứng tốt hơn với biến chuyển của thời đại.

Trước thềm hội nghị, nước chủ nhà Canada đã công bố những mục tiêu ưu tiên hàng đầu trong chương trình nghị sự là tăng cường hòa bình và an ninh toàn cầu, bao gồm việc chống lại sự can thiệp của nước ngoài và tội phạm xuyên quốc gia, cải thiện khả năng ứng phó với cháy rừng.

Cụ thể, với mục tiêu xây dựng nền kinh tế vững mạnh hơn, nước chủ nhà Canada cho biết sẽ tìm kiếm các thỏa thuận và hành động phối hợp theo 3 nhiệm vụ cốt lõi.

Thứ nhất là bảo vệ cộng đồng và thế giới, tập trung vào tăng cường hòa bình và an ninh, chống lại sự can thiệp của nước ngoài và tội phạm xuyên quốc gia, cải thiện phản ứng chung đối với cháy rừng.

Thứ hai là xây dựng an ninh năng lượng và đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số, theo đó củng cố chuỗi cung ứng khoáng sản quan trọng và sử dụng trí tuệ nhân tạo cũng như lượng tử để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.

Thứ ba là đảm bảo quan hệ đối tác trong tương lai - thúc đẩy đầu tư tư nhân xây dựng cơ sở hạ tầng vững chắc hơn, tạo ra việc làm có mức lương cao hơn và mở ra thị trường năng động để doanh nghiệp có thể cạnh tranh và thành công.

Ngoài các ưu tiên trên, các cuộc thảo luận khác tại hội nghị thượng đỉnh G7 lần này cũng hướng đến giải quyết vấn đề Ukraine và các khu vực xung đột khác trên thế giới, hướng tới tương lai thu hút các đối tác ngoài G7 cùng xây dựng các giá trị chung.

T/h Theo TTXVN