Mức thuế quan mới nhất này đã tạo thêm thách thức cho các ngành xuất khẩu của Việt Nam, nhưng nhiều doanh nghiệp đang tận dụng cơ hội này để tái cấu trúc chuỗi cung ứng, tăng cường tuân thủ các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị, đồng thời mở rộng sang các thị trường toàn cầu chưa được khai thác. Bằng cách đánh giá lại chiến lược và mở rộng phạm vi hoạt động ra ngoài các đối tác truyền thống, các nhà xuất khẩu đặt mục tiêu xây dựng khả năng phục hồi và năng lực cạnh tranh cao hơn.

Bà Nguyễn Trần Thiên Thanh, Giám đốc Công ty TNHH Thương mại và Sản xuất Thiên Thanh Bình tại Thành phố Hồ Chí Minh, cho biết công ty đã bắt đầu rà soát lại chuỗi cung ứng, tăng cường nội địa hóa và chuẩn bị kỹ lưỡng để đáp ứng các tiêu chuẩn về môi trường, xã hội và quản trị (ESG).

"Nếu tình hình tại Mỹ tạm thời trở nên bất lợi, chúng tôi sẽ chuyển hướng tập trung sang việc vun đắp mối quan hệ với khách hàng tại EU, Nhật Bản và Đài Loan - những thị trường mà chúng tôi đã có sự hiện diện vững chắc. Chúng tôi đang đa dạng hóa sản phẩm, nâng cao chất lượng và điều chỉnh các chính sách ưu đãi phù hợp với từng thị trường", bà Thanh cho biết.

Bà lưu ý rằng việc tuân thủ ESG hiện là yêu cầu bắt buộc để thâm nhập các thị trường lớn và là động lực ngày càng tăng của tính minh bạch trong chuỗi cung ứng, góp phần củng cố uy tín của các thương hiệu Việt Nam.

Bên cạnh việc kiểm soát chặt chẽ hơn chuỗi cung ứng, các doanh nghiệp cũng đang tích cực điều chỉnh chiến lược thị trường. Tư duy chủ động và thích ứng này cũng đang được một số doanh nghiệp lớn áp dụng, đáng chú ý là Hanfimex - một trong những nhà xuất khẩu hạt điều, hạt tiêu và cà phê hàng đầu Việt Nam.

Ông Phùng Văn Sâm, Chủ tịch Tập đoàn Hanfimex Việt Nam, chia sẻ rằng việc nhận ra những bất lợi về thuế khi xuất khẩu sang Mỹ so với các đối thủ cạnh tranh từ Brazil, Indonesia, Campuchia và một số nước châu Phi đã thúc đẩy công ty tìm ra hướng đi mới.

“Chúng tôi đang chuyển hướng sang các thị trường có lợi thế về logistics và tài chính, chẳng hạn như các thị trường châu Á, nơi vận chuyển nhanh hơn, chu kỳ thanh toán ngắn hơn và vòng quay vốn hiệu quả hơn”, ông Sâm cho biết. “EU và một số quốc gia châu Phi cũng đang nổi lên là những mục tiêu mở rộng quan trọng.”

Thay vì chỉ cạnh tranh bằng giá thấp, Hanfimex đã lựa chọn chiến lược tập trung vào chất lượng đồng đều, tối ưu hóa hiệu quả chuỗi cung ứng và tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại phù hợp với đặc điểm thị trường cụ thể.

Trái ngược với làn sóng đổ xô vào thị trường Hoa Kỳ gần đây, Công ty Gỗ Thiên Minh vẫn vững vàng giữ vững vị thế tại EU – một chiến lược hiện đang mang lại những lợi ích rõ ràng.

Ông Trần Lam Sơn, Phó Chủ tịch Hội đồng Quản trị Thiên Minh, cho biết việc công ty sớm đầu tư vào thị trường EU đã giúp giảm thiểu tác động của những thay đổi chính sách gần đây của Hoa Kỳ.

“Các đơn hàng xuất khẩu sang EU hiện chiếm 60-70% tổng khối lượng xuất khẩu của chúng tôi”, ông Sơn cho biết, đồng thời cho biết thêm rằng việc đầu tư vào thiết kế và nâng cao chất lượng sản phẩm đáp ứng tiêu chuẩn EU đã tạo dựng niềm tin lâu dài và mở ra cơ hội tăng trưởng thị phần trong tương lai.

Bên cạnh nỗ lực của từng doanh nghiệp, các cơ quan xúc tiến thương mại cũng đang tích cực thích ứng để tạo nền tảng bền vững hơn cho hoạt động xuất khẩu.

Tại hội nghị bàn tròn diễn ra tại Thành phố Hồ Chí Minh vào ngày 1 tháng 8, ông Trần Phú Lữ, Giám đốc Trung tâm Xúc tiến Thương mại và Đầu tư Thành phố, đã tiết lộ một hệ sinh thái xúc tiến thương mại kỹ thuật số đang được triển khai để mở rộng phạm vi tiếp cận sang các khu vực mới như Trung Đông, Châu Phi, Nam Á và Mỹ Latinh, qua đó giảm sự phụ thuộc vào các thị trường truyền thống.

Ông Lữ cho biết: “Chúng tôi mong muốn giúp các doanh nghiệp thâm nhập thị trường mục tiêu thông qua các hội chợ thương mại quốc tế, liên kết trực tiếp với các nhà phân phối và nhà nhập khẩu, đồng thời đẩy nhanh quá trình chuyển đổi số trong xúc tiến thương mại để tạo ra các kênh tương tác hiệu quả hơn”.

Trong khi đó, ông Đỗ Ngọc Hưng, Tham tán Thương mại Việt Nam tại Hoa Kỳ, cho biết bất chấp các mức thuế quan mới, Việt Nam vẫn là một mắt xích rất hấp dẫn trong chuỗi cung ứng toàn cầu.

“Các tập đoàn lớn như Walmart, Amazon và Costco đã tái khẳng định vai trò của Việt Nam như một trung tâm chuỗi cung ứng quan trọng và đang tích cực mở rộng sự hiện diện tại đây. Ưu tiên của họ không chỉ nằm ở giá cả – họ mong muốn sự bền vững, năng lực cung ứng ổn định và khả năng truy xuất nguồn gốc”, ông Hưng lưu ý.

Ông nhấn mạnh rằng để nắm bắt cơ hội này, các doanh nghiệp Việt Nam nên tham gia các hội chợ thương mại quốc tế chuyên ngành, tự động hóa sản xuất, tăng cường tuân thủ ESG và đầu tư vào việc xây dựng thương hiệu chuyên nghiệp.

“Trong bối cảnh thị trường đang gặp nhiều thách thức, đây là thời điểm then chốt để các doanh nghiệp tái cấu trúc, nâng cao vị thế và xây dựng thương hiệu bền vững, có khả năng phục hồi”, ông Hưng nói thêm.

tttbđtkttbđt