Báo cáo từ Cục thống kê (BLS - thuộc bộ Lao động Mỹ) cho thấy, Chỉ số giá tiêu dùng tháng 7 đã tăng 0,2% so với tháng trước và tăng 2,7% so với cùng kỳ năm ngoái, thấp hơn mức dự báo 0,2% và 2,8% theo ước tính của Dow Jones.
Trong khi đó,
CPI lõi (đã loại trừ giá thực phẩm và năng lượng biến động) tăng 3.1% so với một
năm trước, cao hơn dự báo 3% từ các chuyên gia kinh tế. Còn so với tháng trước,
CPI lõi tăng 0.3%, khớp với dự báo. Giới chức Fed thường xem CPI lõi là chỉ báo
tốt hơn để đánh giá xu hướng lạm phát dài hạn. Nếu xét mức tăng trong tháng 7
là cao nhất kể từ tháng 1, còn mức tăng theo năm là mạnh nhất kể từ tháng 2.
Xét về các
yếu tố thúc đẩy tăng CPI, Chi phí nhà ở tăng 0,2% là yếu tố chính góp phần đẩy
CPI tăng trong tháng này, trong khi giá thực phẩm không đổi và giá năng lượng
giảm 1,1%. Giá xe mới - mặt hàng dễ chịu ảnh hưởng từ thuế quan - không thay đổi,
nhưng giá xe cũ và xe tải tăng 0,5%. Dịch vụ vận tải và chăm sóc y tế đều ghi
nhận mức tăng 0,8%.
Tác động của
Thuế quan được cho là đã xuất hiện trong một số nhóm hàng. Ví dụ, đồ nội thất
và vật dụng gia đình tăng 0,7% sau khi đã tăng 1% trong tháng 6. Tuy nhiên, giá
quần áo chỉ tăng 0,1% và giá hàng hóa lõi chỉ tăng 0,2%. Trong khi giá rau củ
quả đóng hộp – thường là hàng nhập khẩu và nhạy cảm với thuế quan – không thay
đổi.
“Thuế quan
đã phản ánh vào số liệu, nhưng hiện tại vẫn chưa phải là mức báo động,” cựu cố
vấn kinh tế Nhà Trắng Jared Bernstein (dưới thời Tổng thống Joe Biden) nhận định trên CNBC.
Áp lực
chính trị và nghi vấn về độ tin cậy của dữ liệu CPI?
Báo cáo
CPI tháng 7 được công bố trong thời điểm được cho là khá nhạy cảm đối với cả nền
kinh tế và Cục Thống kê Lao động, cơ quan đang đối mặt với chỉ trích từ Tổng thống
Trump về cáo buộc “thiên vị chính trị”.
Trước đó,
ông Trump đã sa thải người đứng đầu Cục Thống kê Lao động sau báo cáo việc làm
tháng 7 bất ngờ suy yếu. Trong ngày 11/08, ông Trump cho biết sẽ đề cử E.J.
Antoni - người từng chỉ trích cơ quan này - làm người đứng đầu Cục Thống kê Lao
động.
BLS hiện được
cho là đang gặp khó khăn do bị cắt giảm ngân sách và nhân sự, dẫn đến việc phải
ngừng thu thập dữ liệu tại nhiều thành phố. Đồng thời, cơ quan này cũng phải sử
dụng các phương pháp ước tính giá trị cho nhiều hàng hóa và dịch vụ, làm dấy
lên nghi ngờ về độ chính xác và tính minh bạch của dữ liệu.
Hiện các
quan chức Fed đang theo dõi sát sao các thước đo lạm phát khi cân nhắc quyết định
lãi suất tiếp theo vào tháng 9.
“Lạm phát
đang tăng lên, nhưng mức tăng thấp hơn so với lo ngại trước đó”, bà Ellen Zentner, chiến lược gia - kinh tế
trưởng tại Morgan Stanley Wealth Management, nhận định. “Trong ngắn hạn, thị
trường có thể coi đây là tin tích cực vì nó cho phép Fed tập trung vào những yếu
kém của thị trường lao động và duy trì khả năng cắt giảm lãi suất trong tháng
9. Tuy nhiên về dài hạn, chúng ta có thể vẫn chưa chứng kiến hết tác động tăng
giá từ thuế quan.”
Vấn đề đặt
ra là liệu thuế quan sẽ chỉ gây ra đợt tăng giá một lần hay tạo ra xu hướng lạm
phát kéo dài. Hầu hết các nhà kinh tế cho rằng tác động này mang tính ngắn hạn,
nhưng phạm vi áp dụng rộng rãi của các sắc lệnh thuế từ ông Trump đã làm dấy
lên lo ngại về ảnh hưởng lâu dài.
Thị trường
hợp đồng tương lai đang đặt cược mạnh vào khả năng Fed sẽ cắt giảm lãi suất
trong tháng 9. Tuy nhiên, các số liệu kinh tế sắp tới có thể ảnh hưởng đến quyết
định trong cuộc họp đó cũng như các chính sách tiếp theo của Fed.
Gần đây, các quan chức Fed ngày càng lo ngại về sự suy yếu của thị trường lao động – một yếu tố có thể khiến họ nghiêng về phía nới lỏng chính sách tiền tệ.
Theo công
cụ FedWatch của CME Group, sau khi báo cáo được công bố, xác suất Fed cắt giảm
lãi suất vào tháng 10 cũng tăng lên 67%, từ mức 55% một ngày trước đó.
CPI không
phải là chỉ báo lạm phát chính của Fed; cơ quan này ưu tiên chỉ số giá chi tiêu
tiêu dùng cá nhân (PCE) do Bộ Thương mại công bố. Tuy nhiên, CPI cùng với chỉ số
giá sản xuất (PPI) dự kiến công bố vào thứ 5 tới đều góp phần vào đánh giá tổng
thể của Fed về việc có quyết định cắt giảm lãi suất hay không.
Theo CNBC